مقالات

چگونه رطوبت در گلخانه را کنترل نماییم؟

چگونه رطوبت در گلخانه را کنترل نماییم؟

مقدمه:

در این مقاله می خواهیم بررسی کنیم که چگونه رطوبت در گلخانه را کنترل نماییم؟و رطوبت در گلخانه چه رابطه ای با دمای گلخانه دارد؟

به رطوبت موجود در هوا رطوبت نسبی می گویند.میزان رطوبت نسبی بستگی به دمای محیط مورد نظر دارد.

رطوبت نسبی

بدلیل اینکه هوای گرم نسبت به هوای سرد قابلیت حبس و نگهداری رطوبت بیشتری دارد به همین دلیل در زمان افزایش دما میزان رطوبت نسبی هوا کاهش می یابد.بنابراین در مدیریت رطوبت سالن های گلخانه باید به این موضوع توجه زیادی کرد.

نقطه شبنم چیست؟

دمایی که در آن دما بخارآب شروع به معیان می کند وتبدیل به قطرات بسیار ریزی به نام شبنم می شود را نقطه شبنم گویند.

بنابراین برروی گیاهان زمانیکه دمای برگ گیاه پایین تر از نقطه شبنم باشد بر روی سطح گیاه شبنم پدیدار می شود.

پس در این مواقع درصد رطوبت موجود در هوا بسیار بالاست و در نتیجه هوا ظرفیت تحمیل رطوبت بیشتر را ندارد. و در نهایت این رطوبت مازاد برروی برگ گیاهان تبدیل به شبنم می شود. و سطوحی که در گلخانه قابل نشستن شبنم می شود عبارتند از پوشش گلخانه،اسکلت گلخانه وبرگ گیاهان.

دستگاهی که رطوبت موجود در هوا را می سنجد رطوبت سنج نام دارد. و اما باید دانست که مقدار مطلوب رطوبت نسبی در گلخانه ها چقدر باید باشد.

همانطورکه قبلا توضیح دادیم میزان رطوبت نسبی گلخانه به دمای گلخانه بستگی دارد. و گیاهانی که در شرایط دمایی گرم تر هستند. رطوبت نسبی بالاتری را متحمل می کنند.

رابطه رطوبت نسبی با افزایش بیماری ها چیست؟

یکی از مهم ترین عوامل شیوع بیماری های قارچی درگلخانه ها رطوبت نسبی است. به این ترتیب که در روزهای آفتابی میزان تعریق و تبخیر از سطح برگ و خاک بیشتر می شود.

در هوای گرم رطوبت در داخل گلخانه محفوظ می شود.  در طول شب نیز معیان بخار آب تا قطره شبنم رخ می دهد. و در نتیجه قطره های آب روی سطح برگ گیاهان تشکیل می شود.

تشکیل رطوبت بر سطح گیاهان شرایطی مناسب وایده آل را برای رشد عوامل بیماری زا قارچی فراهم می نماید.

یکی دیگر از عواملی که باعث افزایش آلودگی می شودچکه کردن و سقوط قطرات آب زیر سقف سالن بر روی خاک وگیاهان می باشد.

جهت رفع این مشکل باید سطح برگ ها خشک نگهداری شوند که انجام این کار از غروب تا صبح(طول شب)همزمان با عملیات زراعی و کنترل عوامل محیطی صورت گیرد.

روشهایی که باعث کاهش رطوبت نسبی می شوند:

۱-آبیاری مناسب

تعریف آبیاری مناسب یعنی نوعی آبیاری که به گیاهان به اندازه کافی آب برسد و آبیاری اضافی صورت نگیرد تا خاک بیش از حد خیس نشود.

بهترین زمان مناسب برای آبیاری گیاهان ابتدای روز هست تا فرصت کافی جهت خشک شدن گیاه وخاک تا قبل از غروب وجود داشته باشد.علاوه بر آن خاک گلخانه هم باید زهکش مناسبی داشته باشد تا آب اضافی در بستر گلخانه نماند.

۲-از بین بردن علف های هرز

به دلیل تعریق و کاهش سرعت گردش هوا علف های هرز باعث افزایش رطوبت نسبی هوا می شوند.در نتیجه یکی از راه های کنترل رطوبت سالن گلخانه از بین بردن علف های هرز می باشد.

۳-تراکم کشت مناسب

کانوپی گیاه دارای بیشترین رطوبت نسبی در گلخانه است که این روطوبت در اثر تعرق تولید و با جابجایی نامناسب هوا در سطح شاخ وبرگ افزایش می یابد.

درصورتیکه گیاهان با فاصله مناسب از یکدیگر کشت شوند جریان هوا براحتی در داخل کانوپی وسطح گیاه حرکت می کند ومانع از افزایش بیش از حد رطوبت نسبی می شود.

۴-پاگرما

پاگرما باعث جریان بهتر هوا در کانوپی گیاه و خشک شدن سطح گیاهان می شود و همچنین سطح گیاهان را گرم کرده و مانع از تشکیل قطرات آب بر روی سطح گیاهان می شود.

۵-استفاده از پلاستیک ضدقطره

زمانیکه از پوشش ضدقطره و افشانه کردن عمل خیس کننده بر سطح داخلی پوشش گلخانه استفاده می شود کشش سطح مولکولی آب کاهش می یابد و باعث می شود تا آب به شکل جریانی باریک از طرفین گلخانه به سمت پایین حرکت کند.

علاوه برآن شیشه و پلی اتیلن دو لایه نیز از معیان بخار آب برروی سطح پوشش گلخانه جلوگیری می کنند.

دلیل این امر گرم بودن سطح داخلی پلاستیک هست که مانع تشکیل شدن قطرات آب می شود.

۶-تهویه وگرم کردن هوای گلخانه بصورت همزمان

تهویه خوب باعث تبادل هوای خشک بیرون از گلخانه با هوای مرطوب داخل گلخانه می شود. هوای گرم نیز باعث افزایش مقدار بخارآب موجود در هوا می شود. ودر نتیجه مانع از تشکیل قطرات آب می شود.

مهم اینجاست که این دو عملیات باید بصورت همزمان انجام شوند. تا کارایی لازم را داشته باشد. زیرا تهویه بدون گرم کردن سالن باعث سرد شدن هوای داخل گلخانه می شود.

۷-گردش مناسب هوا در گلخانه

جریان مناسب هوا درکانوپی گیاه باعث کنترل رطوبت نسبی هوا ومدیریت بیماری در گلخانه می شود.

در این روش جریان هوایی که در گردش هست . با هوای نقاط دیگر مخلوط می شود و باعث بوجود آمدن یک هوای یکنواخت در سالن می شود. و این موضوع را می تواند در حرکت ملایم برگ های گیاهان ملاحظه کرد.

۸-استفاده از بخاری تابشی

بخاری های تابشی در ابتدا باعث گرم شدن اجسام داخل سالن گلخانه وبعد باعث گرم شدن هوای داخل گلخانه می شوند.

بنابراین دراین حالت دمای اجسام داخل گلخانه بیشتر از دمای هوای گلخانه هست واین امرمانع بوجودآمدن شبنم بر روی شاخ وبرگ گیاهان می شود.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *